Yüz Yaşında Camdan Atlayıp Kaybolan Adam

"Ne okuyorsun? Adı ne?" 
"100 Yaşında Camdan Atlayıp Kaybolan Adam" 
"?!?"

Merhaba, yine bir kitap eleştirisiyle karşınızdayım sayın dinleyiciler… (Sadece dinleyici olmalısınız, bir türlü geri dönüt alamadığıma için diyecek bir şey bulamadım.)

Öncelikle… Hayır, fantastik bir roman değil. Yani NSA ile benim sandığımız gibi gökdelenin tepesinden atlarken solucan deliğine girip paralel bir evrene geçmiyor. Gayet de normal bir şekilde, huzur evinin ilk katındaki odasının penceresinden usulca çıkıyor kahramanımız.

Kitabın adı öyle uzun ki ilk başlarda ne okuyorsun sorularına cevap verirken kafamdan uyduruyordum.

-"Yüz yaşına geldiğinde aniden camdan atlayıp ortadan kaybolan adam."

Kitabın arkasındaki yazıyı paylaşayım hemen çünkü net bir şekilde içeriği açıklıyor.

Maceralarla geçen uzun bir yaşamın ardından Allan kendini bir huzurevinde bulmuştur ve bu tesisin artık hayattaki son durağı olduğuna inanmaktadır. Tek sorun, sağlığının onu terk etmeyi reddetmesidir. 

Sonunda bir gün 100 yaşına basar. Herkes onu huzur evinin büyük salonundaki kutlamada beklemektedir: Belediye başkanı, basın ve tesisin tüm çalışanları. Fakat Allan bu törene katılmayı istemez. Bir karar verir: 
Camdan atlayacak ve...

Ve Allan ikinci değil bu sefer üçüncü baharında, kendini geçmişindeki maceraları aratmayacak bir serüvenin içinde bulur. Kendinden bir hayli "genç" olan 67 yaşındaki sinsi hırsız Julius, pek çok meslekte neredeyse-uzman olan Benny, yol üstünde sığındıkları evin ağzı bozuk sahibesi orta yaşlı Güzellik ve onun sirk kaçkını olan minik Sonyasıyla (koskoca bir fil) İsveç yollarında büyük bir kaçış başlar. Yanlarında Allanın "tesadüfen" ele geçirdiği içi para dolu bir bavul, peşlerinde de Kova, Cıvata, Patron ve benzerlerinden mürekkep tuhaf bir suç örgütü vardır...

Tabii bir de Allan’ın o uzun mu uzun geçmişi! 100 yaşındaki adamımız Allan Karlsson; General Franco, Harry Truman, Çan Kay Şek, Stalin gibi dünya liderlerinin bazen dostu olmuş bazen de onların hışmına uğramıştır. 20. yüzyılın o acılı tarihi, Allanın kişiliğinde absürt ve tesadüfi bir hikâyeye dönüşür.

Şimdi kahramanlarımıza biraz daha ayrıntılı bir şekilde göz atalım.

Allan: Allan Emmanuel Karlson. Üç yıl okuduktan sonra okulu bırakıp patlayıcılarla ilgilenen İsveçli Allan. Hiç hazzetmediği iki şey var: Siyaset ve din. Buna rağmen bütün hayatı politik oyunların içinde geçiyor. Gelmiş geçmiş en kaygısız insan. Her şeyin “oluruna” bırakılması gerektiğini düşünen biri. Yıllarca kumsalda uzanıp hiçbir şey yapmadan yaşayabilir. En düşkün olduğu şey alkol. Bunun dışında hiçbir şeyi önemsemiyor.

“Allan bu konuyu düşündü. İspanyol tarzda ya da başka herhangi bir tarzda devrimle ilgilenmiyordu. Bu yalnızca zıt istikamette başka bir devrimin patlak vermesine neden olurdu.”

Julius: Eğlenceli bir karakter olmakla birlikte çok da marjinal değil. –Bir Allan değil yani :D- Kendisi usta hırsız ama hırsızlık artık onun için bir hobi haline gelmiş. Komşusunun kazağını çaldıktan sonra boyayıp kendisinin olduğunu iddia edebilen biri.

Benny: yaklaşık 30 yıl üniversite okumuş ama hiçbir bölümün mezuniyet sınavını vermemiş daimi öğrenci. Bunu yapmasının nedeni ise verilen bursla pek rahat bir şekilde hayatını idame ettirebiliyor olması. Ama bir gün burs kesilir ve Benny bir iş bulmalıdır. Biraz veteriner, biraz doktor, biraz avukat, biraz mimar ve biraz bla bla bla olan Benny kalkar sosisli sandviç dükkanı açar. –Buradan ne anlıyoruz? 30 yıl okusak da bir işe yaramıyor :D-

Güzellik: Tramalı tüfek misali küfür eden bir kadın. Nefes almak kadar doğal bir şey olmuş bu durum artık onun için. Ayrıca sirkten kaçmış bir fili kendine evcil hayvan almış. Almıştan ziyade bulmuş aslında. Sevdiği için de gizlemiş.

Bir de bunların kendinden çaldıkları çantanın peşinde olan Patron -ya da Kargı- ile Allan ve Julius’un suçlu olduğunu düşünen polis ekibinden dedektif Arronson ve Savcı Ranelid var. Ama bunlarda detaya inmeyeceğim.

“Konu öfekeden delirmeye gelince Savcı Ranelid şu anda kendisinin aynı durumda olduğunu hissetti. Karşısında oturarak Franco, Truman, Mao Zedong ve Churchill ile tanışmış olduğunu iddia eden 100 yaşındaki bir adamdan gerçekleri öğrenmeye çalıştığını yeni anlamıştı.”

Allan 1905’te doğmuş. 100 yılı da öyle hareketli geçirmiş ki –Bali’de 15 yıl boyunca yattığı zaman hariç- insan özenmeden duramıyor. Bu olaylar esnasında da gitmediği yer kalmıyor. İspanya’ya gitti. Hatta bir ara Güney Kore’ye gitmeye de niyetlendi ve Kuzeye kadar geldi. Ama sonra Mao’nun verdiği parayla bahsi geçen Bali’ye gitti.

Yazarın üslubu oldukça mizahi, bu okumayı eğlenceli hale getiriyor. Bununla birlikte ilk başlarda kitap bir türlü ilerlemek bilmiyor. Olaylar net değil. İlk 60-70 sayfa böyle ilerlediyse de sonradan acayip zevk aldım. Çok iyi bir sondu, bu yüzden gözümde daha da bir yükseldi. Bittiği için pek üzüldüm.

Allan çok şey görüp geçirmesine rağmen aslında oldukça saf olduğuna karar verdi. İnsan öylece yatıp ölmeye karar veremezdi. Bunun elbette ertesi gün uyanma riski de vardı.

Ayrıca yazar siyasi olayları gayet objektif bir biçimde anlatıyor. Yani evet hemen hemen bütün liderlerle inceden inceye dalgasını geçse de zaten siz o olayların uydurma olduğunu anlıyorsunuz çünkü bütün bunları Allan ile aralarında geçen ilişkilerde göz önüne seriyor. Asıl anlattığı şey siyaset olmadığı için ortalığı karıştırmadığı iyi olmuş.  

“Allan orada daha fazla durup bu hakaretleri dinlemeye devam etmeyecekti. Moskova’ya yardım etmeye gelmişti, azar işitmeye değil. Artık Stalin bu işi kendi başına yapmak zorundaydı.

-“Aklıma bir şey geldi.” Dedi Allan.

-“Ne?” dedi Stalin öfkeyle.

-“Neden o bıyığı kesmiyorsunuz?”

Bununla birlikte yemek sona erdi çünkü tercüman bayılmıştı.”

İşte böyle saygıdeğer dinleyiciler. Çerezlik bir kitap değil ama masa başında okunması da gerekmiyor hani. Okuyun, okutun diyorum. Görüşmek üzere!