yeni yılın ilk günleri

yatakta, ufo açık, oblomov’u okurken yeniyıla girdim. tek bir havaifişek sesi bile yoktu. kitabı bitirmeden edemediğim için geç uyumuş dolayısıyle geç uyanmış oldum.

perdeleri kaldırıp güneşin odaya girmesine izin verdim, sonra çamaşırları astım. ardından kahvaltı hazırladım, bu sefer yalnız değildim, babam vardı. kahvaltıdan sonra makalem için okuma yapmaya başladım. bir ara balkona çıkıp güneşlendim. öğleden sonra bahçede basketbol oynadım, biraz ip atladım, barfiks çekmeye çalıştım ve tabi ki çekemedim. ben de mandalina yedim.

sonra eve döndüm. rüyamda bir arkadaşımı görmüştüm, ikindi vakti ona mesaj attım ve gördüğüm rüyayı bir öyküye çevirdim. sonra beni yemeğe çağırdılar, çamaşırları toplayıp yemeğe gittim. dışarıda yedik, güzel bir manzara vardı, biraz soğuktu ama buna değerdi. yemekten sonra bir aydır yazamadığım cevap maillerini yazdım. 

sonra yeniden tezim için yaptığım okumaya döndüm. ama çok geçmeden atölye dersinin olduğunu anımsadım ve sonra bugün de çok çalışmamış oldum. dersi dinlerken bir yandan arkadaşlarımla çekildiğimiz bir fotoğrafı çiziktirdim. 

sonra da yatağımda andre maurois'nın çocuk kitabı "şişkolar ve sıskalar"ı okudum. hala emin değilim çocuğumun okumasını ister miyim, belki dokuz yaşından sonra olabilir, en azından bir şeyleri ayırt edebilir hala gelmesi lazım.

rüyamda irfan'ı gördüm. irfan'ın var olduğunu unutuyorum bazen, sonra böyle arada rüyama girip kendini hatırlatıyor. rüyamda iyi görüyorum onu hep sonra uyanınca da niyeyse hep böyle güzel anlarımızı hatırlıyorum. üzücü oluyor bu, keşke arkadaş kalabilseydik diye hayıflanıyorum. 

ikinci gün de farklı geçti diyemem. kahvaltı, basket, yemek, bir başka zoom atölyesi, kapanış. akşam da biraz okuma. ha bir de lise arkadaşıma ahlaksız isteklerimi itiraf. kulağa nuri alçoymuşum geliyor ama öyle şeyler değil. bu uzun bir konu, başka bir zaman buraya da dökerim belki içimi.

gece uyuyamadım, arkadaşlarımla çekildiğimiz fotoğraflara videolara bakarken saat üç oldu. pandemiden önce yaşadığımız o güzel zamanların ne kadar güzel olduğunu anlamak için mi oldu bu pandemi? her gün dışarı çıkıp herkesle görüşebileceğimiz zamanlar gelecek mi? 

bugünse erken uyanmama rağmen yatakta dönüp durdum. kalkmak istemedim bir türlü. kahvaltıdan sonra da balkonda güneşlendim. tembellik üstüne tembellik yani. sonra zoraki oturdum ders başına, biraz baktıktan sonra arkadaşım aradı, iki saate yakın da onunla konuştum. sonra akşam yemeği. yine ders. bütün gün bir yandan da müzik dinliyorum.

işte akşam oldu. çayı demledim. müzik, ders, bir yandan wp derken uyku vakti gelecek. iyi geceler.... ikibinyirmibir, bana aksiyon getir.

vicdansız aylaklıklar

alphonse osbert, the songs of the night, 1896

erken yatmaya çalıştım ve beşte uyandım. biraz yoga yaptım sonra elma yedim ve su içtim. her şey mükemmel gidiyor gibi değil mi? çok sağlıklıyız motiveyiz müthişiz. ama tam makale okumam gereken yerde birden alakasız şeyler okumaya yazmaya başladım. neymiş? ne zaman kalktığının hiçbir önemi yokmuş ne yediğinin de. çalışmıyorsan çalışmıyorsundur. 

*

sınavlarım olduğu için ailemin evinde daha fazla kalamayacaktım bu yüzden yazlıkta kalıyordum iki haftadır. bilmiyorum yalnız yaşamak kadar güzel bir şey var mı? hele bu deniz kenarında tatlı bir sahil mahallesiyse. güneşli günlerde yürüyüşe çıktım ve gerçekten bazen insan sadece gökyüzüne bakarak mutlu olabiliyormuş, bunu hatırladım. benim gibi yürüyüşe çıkan ya da markete filan giden insanlar dışında -ki onlar da çok az- kimse olmadığı için maske bile takmadan rahatça yürüyebildim ve bunun ne kadar muhteşem bir şey olduğunu hatırladım. yine de kaldırımda yürürken karşıdan birinin geldiğini görünce maskemi takıyorum ve hala pandeminin olduğunu anımsıyorum. eskiden her zaman rahatça yürüdüğümüzü, her yere dokunduğumuzu, sürekli dışarıda yediğimizi, maskesiz gezdiğimizi, marketten aldıklarımızı asla yıkamadığımızı hatırlayınca çok tuhaf geliyor. bu duruma alışmış olmak korkunç, herhangi bir şeye bu kadar çok alışmak da öyle.

*

evde yalnız olmanın en güzel yanı herhalde sabahtan akşama kadar sesli müzik dinlemek. kimseyi rahatsız etme endişesi yok. bazen delirip günde üç tane film izleyebilmek. ama yine de kalan günlerde ders çalışmak zorundaydım. yine de bunu yalnız yaşarken yapmak -ya da yapamamak- çok daha güzel oluyor. yalnız olmanın tek dezavantajı sanırım, her sesten korkmak. nereden geldi bu ne oluyor, çatıda biri mi var diye korka korka çatı katına çıkmak ve sonra sesin yalnızca çatıda yürüyen bir martıdan geldiğini anlamak.

*

bir gün boyunca çok şiddetli rüzgar esti, kapılar pencereler uğulduyor, ev başıma yıkılacak sandım. sonra başımı pencereden uzattım. rüzgar saçlarımı birbirine kattı. bütün korkum geçti.

* 

artık marmara üniversitesinde okuduğumu söylemeliyim. ne kadar memnun olmadığımı anlatacak değilim çünkü kimsenin kafasını şikayetlerimle şişirmek istemem ama seneye tercih etmeyi filan düşünen varsa blogun sağ tarafından bulunan kısımdan direk bana yazabilirsiniz, detaylı bir bilgilendirme yaparım. bu sene mezun olacağım -nihayet! umarım yüksek lisans yaparken kendime uygun bir iş bulabilirim. çalışmayı çok istiyorum. para kazanmak güzeldir tabi asıl amacım çalışıyor olmak için çalışmak. artık gerçek hayatta emek vermek ve yorulmak istiyorum. 

* 

çok fazla akademik okuma yaptığımda duygusuzlaştığımı fark ettim, hoş değil. yazmam gereken mailler var ama kendimi toplayamıyorum. buraya yazmanın güzel yanı sanırım söylediklerimin sorumluluğunu almıyor olmam. burası dışında hiçbir yerde sahip olmadığım bir rahatlık. şimdi yeniden eve geldim çünkü bugünlerde havalar çok soğuk. biraz da ailemle vakit geçirip sonra tekrar yazlığa döneceğim. güneşli günlerde. daha önce hiç bu kadar hava durumuyla ilgilenmemiştim.

* 

kısaca son izlediğim altı filmden bahsetmek istiyorum. 

you don't know jack, 2010: bir ötenazi savunucusu olan dr.jack kevorkian'ın insanların kendilerini öldürmelerine yardım etmesi ve bunun tetiklediği hukuki süreç. all real.

tenet, 2020: nolan'dan beklentim bu olduğu için beklentimi karşıladı, bence güzel ve keyifli bir filmdi.

trois couleurs: bleu, 1993: bu filmi daha önce izlemiştima ama çok hatırlamadığım için yeniden izledim ve kesinlikle buna değer. 

the trial of the chicago 7, 2020: ilk yarı çok güldüm ikinci yarı da çok ağladım. eğlenceli politik gerçek. beat kuşağı izlemek isteyenlere.

better days, 2019: çerezlik diye düşünerek açtığım bir filmdi ağlaya ağlaya ciğerim soldu. gerçek bir olaydan uyarlama. kalbe dokunan bir film. 

simple simon, 2010: bunu da keyfim yerine gelsin diye açtım, sheldon-vari simon'un abisine sevgili bulmaya çalışmasının hikayesi. çerezlik, basit, eğlenceli. kafa dağıtmak isteyenlere. 

istediğin yağmursa

elégante au miroir  (1908) by theo van rysselberghe

bundan sonra ne yapmam gerektiğini pek bilmiyorum.

kendimi ansızın bu cümleyi yazarken buldum. hiçbir şey düşünmeden yazmıştım. bilinçaltıma dair bir şey mi? nedense böyle düşündüm.  bundan sonra ne demek, yani ne zamandan sonra? bugünden sonra mı bu yaştan sonra mı? 

*

kısıtlı bir özgür irade var tabi ama ben önceden sanki genel olarak hayatta büyük seçimler yapmam gerek ama bu seçimler bana bırakılmıyor (biyoloji toplum fizik ne dersen) diye düşünüyordum ama şimdi artık küçük seçimlerin bana ait olduğunu ama aslında bunlarla da bayağı bir şeyi değiştirebileceğimi düşünüyorum, sadece her an bazı seçimlerde bulunduğumun bilincinde olmaya çalışarak fark yaratabilirim gibi geliyor ve bence öyle de oluyor. gün içinde sık sık bir anda durup "şuan gerçekten ne yapmak istiyorum ve ne yapıyorum" diye sormak mesela. değiştir bir şeyleri. değil mi? (umarım)

* 

şu sıralar akademik uğraşlarla fazlasıyla meşgulüm, roman okumaya bile zaman bulamıyorum. kafam bir dolu konsept ve fikirle dolu. bunları paylaşmak istiyorum bazen burada. ama kimsenin bunlarla ilgilenmeyeceğini düşünüyorum. hepsi kısa vadeli yanılsamalar. öyle mi? of bilmiyorum. akademik makalelerle yazmak istediğim öyküler arasında uçurum var. ben ne yapmak istiyorum? ve ne yapabilirim. gerçekçi olmak ve hayalperest olmak arasındaki fark bu mu?

* 

ben sosyal bir insan olmuşum ya. introvertlik filan yalan olmuş. gezmek takılmak istiyorum. hatta yeni insanlarla bile tanışmak istiyorum. ama yeniden dışarı çıkabilir olduğumda bunu istememe ihtimalim de yüksek. her şekilde sonuç olarak evdeyim. korona..... koronaaaaaaa.

* 

yaşamak için sebep bulamıyorum. sabah yataktan kalkmak için. şımarıklık mı bu yoksa nankörlük mü? neyim eksik, neyim kötü? ama sahip olduğum bütün iyi yaşam şartları bile yaşamı anlamlı kılmaya yetmiyor. insanı motive etmiyor. shohei bu problemin, yaşamın kendisinden kaynaklandığını düşünüyor, "felsefeyle ilgilenenler hep böyle" dedi. ayy bu geyik japonya'da da var mı yahu? neyse onu seviyorum yanlış anlaşılmasın. sonuçta kimsenin buna bir cevabı yok: neden yaşamak zorundayız ki?

*

yeni-izlenimci bir tabloyla başlayan bir anlamsız bölümün daha sonuna geldik. buyrun metaliniz:

yine zorlaştı

maynard dixon - shapes of fear (korkunun biçimleri), 1930-32

uzun zaman oldu ve ne yazacağımı da pek bilmiyorum açıkçası ama bir yerden başlamam gerekiyor. elbette yine bir sürü kitap okudum ve pek az film izledim. "i'm thinking of ending things" oldukça güzel ama bir o kadar da depresif bir filmdi. yani moraliniz halihazırda bozukken izlemeyin, özellikle de çok fazla hayal dünyasında yaşayıp hayatınızın boşa geçtiğini filan düşünüyorsanız. 

okuduklarım arasından ise şiddetle tavsiye etmek istediğim ne var diye düşünüyorum. mithat cemal kuntay'ın üç istanbul'u sanırım şimdiye kadar okuduğum en iyi dönem romanıydı. jan-werner müller'in popülizm nedir kitabı da çok güzeldi ve en azından benim için yeterince derin açıklamalar mevcuttu. fuat sevimay'ın anarşık kitabını da pek beğendim. sonra borges'in yedi gece'si. edebiyatla ilgili inceleme sevenler için çok güzel bir deneyim olacak ama sadece bununla da kalmıyor, budizmden karabasana değişik değişik konuşmalar. knut hamsun'un dünya nimetleri'ni de zevkle okudum. kırsal hayat çalışkan köylü güzellemesi ama bunu öyle iyi yapıyor ki keyifle okuyorsunuz. en azından benim için öyleydi. sonra platonov'un öykülerinin olduğu dönüş kitabını okudum ki zaten sevdiğim bir yazarı daha çok sevmemle sonuçlandı. bir de kimseden duymadığım ama bayıldığım bir kitap, lyonel trouillot'dan bağımsızlık kutlaması, çok çok iyiydi. ve klasiklerden jack london'ın deniz kurdu'nu okudum ki aşırı sürükleyiciydi. heyecandan kitabı elimden bırakamadım.

onun dışında son bir aydır hayli sosyalleştim, yorulacak kadar. evde kalmayı özleyecek kadar dışarı çıktım, hemen her gün. aa en büyük gelişmeden bahsetmeyi unuttum. yoga yapmaya başladım. kırk dört gün oldu ve atladığım tek gün yok. kendimi daha sağlıklı hissediyorum, umarım bırakmam. eğer siz de benim gibi spor yapmaktan hiç hoşlanmıyorsanız yogayı deneyin, spordan çok daha keyifli bir şey.

bu yazıyı yazmaya geri dönebilmek için bir teşebbüs olarak görüyorum. biraz zorla yazdığımı itiraf etmem gerekiyor, zaten okurken bunu hissettiğinize eminim, bu yüzden özür dilerim. fakat şu ara yaşama motivasyonum yine düştü. siz böyle hissettiğinizde ne yapıyorsunuz?

challenge sonu kitap yorumları

fil bo riva - like eye did

tam bir kişinin katıldığı okuma challenge'ımızın sonuna geldik. mrs.soda'ya teşekkürlerimi sunuyorum. kendisi dilerse buraya yorum olarak ya kendi bloguna okuduklarıyla ilgili yorumlarını yazabilir. daha verimli olsun diye bir süre kısıtlaması koymuştum ama şimdi buna gerek yok, istediğin zaman yazabilirsin sevgili soda hanım. mail adresim yoluyla benimle iletişime geçersen kitapları gönderebilirim: yagmurd17@outlook.com (mail adresim hemen sağda en üstte. herhangi biri de ne zaman isterse yazabilir. muhakkak cevap veririm.)

şimdi kitapların yorumlarına geçebilirim.

“daha önce okumadığım bir türk yazar” kategorisinde oya baydar’ın köpekli çocuklar gecesi kitabını okudum. bu kitabın çok iyi fikirler içermesine rağmen iyi yazılmamış olduğunu düşünüyorum. büyük bir beklentiyle başlamıştım çünkü ekolojik bir distopyanın epik kahramanlar olan köpekli çocuklar (bunlar da aslında sistemin dışında kalan sınıfsız da diyebileceğimiz sokak çocukları, mülteciler vs.) çok güzel ve orijinal bir fikir. ama kitapta hikaye çocukların bakış açısından değil, doğa bilimci bir kadının bakış açısından geçmişe dönük olarak anlatılıyor. bence en büyük sorun bu anlatım tekniği, her ne kadar nuh tufan hikayesinin yeniden kurulması, nuh'un gemisinin oturduğu rivayet edilen dağda sembolik olarak adem ve havva'nın sonlarını beklemesi fikir olarak çok güzel olsa da, sürekli geçmiş hakkında konuşmaları yordu ve sıktı. o an yaşanırken anlatılıyor olsaydı daha etkileyici olacağını düşünüyorum. böylece belki bu kadar informatif diyaloglar ya da paragraflar olmazdı, romanın kurulduğu dünya kendini satır aralarında ele vermeli ama kitapta kadın ve adam belgesel anlatıcısı gibi olmuş. ve çok çok fazla tekrara düşmüş gerçekten, editör bir şey dememiş mi bu konuda merak ediyorum. elli altmış sayfa çıkarırım bu kitaptan ve hiçbir şey eksilmez. yazar iklim krizine dikkat çekmek istemiş, bu konuda farkındalık kazandırmak istemiş, takdir ediyorum bu amacı çünkü iyi tezli roman da yazılabilir ama bence bu eser biraz fazla manifesto gibi. bir de son olarak karakterin sürekli amneziye sebep olan virüs hakkında konuşmasını ama her şeyi fazlasıyla ayrıntılı olarak hatırlamasını çelişkili buldum. genel olarak okunması kolay bir romandı bu yüzden yüksek bir beklentiyle başlanmazsa keyifli ve akıcı olabilir.

“güney amerikalı bir yazar” kategorimde ekvadorlu yazar mauro javier cardenas'ın devrim, yeniden kitabı vardı. gerçi kitabın orijinal adı revolutionaries try again’miş ama bu ufak değişikliğin başlık için daha etkileyici durduğunu inkar etmeyeceğim. aynı anda hem bu kadar politik hem de bu kadar kişisel olabilen bir roman daha okumuş muydum, bilmiyorum. cardenas kendinden çok fazla şey koymuş romana, doğduğu şehri, okuduğu üniversiteyi ve muhtemelen pek çok anısını. birçok farklı anlatım tekniği kullanması hem kitabı zenginleştirmiş hem de okumayı zorlaştırmış ama sanıyorum kültürel farklılıkların da etkisi vardır bunda. roman, bir cizvit lisesi olan san javier’li üç arkadaşın lisenin bitişinden on iki yıl sonra ekvador’un yaklaşan başkanlık seçimlerine aday olma fikri etrafında bir araya gelmelerini anlatıyor. ama bunu anlatırken bu üç karakterin, hatta daha fazlasının, zamansız düşüncelerini okuyoruz. seksenler ve doksanlar boyu, yöneticilerin yolsuzlukları ayan beyan ortada ve ülkenin yüzde altmışı fakirlik içinde yüzüyorken idealist gençlerin şansı olabilir mi? bir yanda eski başkanın özel kalemi olan leopoldo var ki bu başkanlık adayı olma fikrini ortaya koyan o, realpolitik’i en iyi anlayan da o. diğer yanda stanford’da ekonomi ve siyasete dair birçok şeyi farklı görmeye başlamış yıllar sonra ülkesinde dönen antonio var, ve onlardan daha alt bir sınıftan gelen radyocu oyun yazarı rolando. ve üç karakterin de babalarıyla olan problemleri hayatlarında merkezi bir yer alıyor. ama bu idealist görünen gençler gerçekten de o kadar iyiler mi? gerçekten de o kadar fedakâr ve azimliler mi, dürüstler mi, masumlar mı? ya diğer arkadaşları? bütün bu anılar ve düşünceler akarken bir yandan da ülkenin siyasi yozlaşmışlığını, yoksulluğu, hırsızlığı, suçluları, suçluluğu okuyoruz. çok eleştirel çok sarkastik bir dil. kitaptan belli bölümleri alıntılamak çok zor çünkü hep bir bütünlük içinde gidiyor, bazen bir iki sayfayı toptan paylaşmak istedim çünkü başka türlü ne kadar etkileyici olduğu anlaşılmıyor. bir yandan da bir şeyler yazmaya çalışan antonio’nun düşünceleriyle birlikte yazarın yazma sürecine de dahil olarak üçüncü bir katmanı görüyoruz. ileride bir gün elime geçerse bu kitabı orijinal dili olan ingilizceden okumayı çok isterim. bu da güzel ve açıklayıcı olduğunu düşündüğüm bir yazı: https://roughghosts.com/...uro-javier-cardenas/

“daha önce edebiyatından hiç okumadığım bir ülkeden bir kitap” kategorisi için elimdeki kitaplara bakıp izlanda’yı seçmiştim. halldor laxness'in salka valka kitabını okudum. bu kitap hakkında kafam biraz karışık. öncelikle yordam bir yayınevi olarak bastığı kitaplarda marksist-sosyalist bir tema takip ediyor. salka valka’da da bu konu, özellikle ikinci yarısında, baskın bir şekilde mevcut ama sosyalizmin bir çeşit övgüsünden ziyade eleştirisi gibiydi. belki benim bakış açımdan kaynaklanıyordur tabi ama bilemiyorum. belki yordam objektif olmak da istemiş olabilir, dedim ya kafam karıştırdı. ama bunun dışında gerçekten de daha önce çok düşünmediğim bir coğrafya ve yaşam biçimiyle beni yüzleştirdi, böyle diyorum çünkü kitabın çoğu kısmı benim için bayağı üzücüydü. kolay okunan akıcı, fazla gerçekçi bir kitap, tavsiye ederim.

“kurgu dışı bir kitap” kategorimde sevcan sönmez'in filmlerle hatırlamak çalışması vardı. bellek ve hatırlama üzerine yapılmış akademik çalışmaların yol gösterimiyle 8 adet türk filminin analizi desem fazla mı basite indirgemiş olurum acaba? (bence olmam nys) teorik kısmına aşina olduğum için (sinema öğrencisi olmamın da etkisi vardır muhakkak) benim için kolay okunan bir kitaptı, normalde teorik bir kitabı bu kadar hızlı okuyamazdım herhalde. bu filmleri izlememiş bile olsanız ki ben de hepsini izlememiştim analizleri okumak gerçekten keyifli oldu -kalanları izlemeye gerek duymadım. ve sadece hatırlama meselesi değil aslında başka birçok konudan da bahsediyor. bu yüzden film analizi okumaktan hoşlanan herhangi birinin bu kitabı keyifle okuyacağını düşünüyorum. biraz tekrara giriyor ama o kadar da olur.

“uzun süredir elinizde olan ama hala okumadığınız bir kitap” kategorimle rafta tam 6 yıldır okunmayı bekleyen tanpınar’ın yahya kemal kitabını nihayet bu challenge sayesinde okumuş oldum. kitap aslında biraz yarım çünkü tanpınar öldükten sonra onun çalışmalarından oluşturulmuş, kendisinin ekleyeceği çıkaracağı çok şey vardır eminim. tanpınar, hocası ve arkadaşı olan yahya kemal'i anlatırken aynı zamanda divan edebiyatından tanzimat edebiyatına, fransız şiirine, milliyetçiliğe dek birçok konudan ve kişiden de bahsediyor. şiir analizi de yapıyor kendi anılarını da anlatıyor. özellikle üniversite sınavına hazırlanırken edebiyat çözecekler için hem keyifli bir okuma hem de biraz ders çalışma yerine geçebilecek çok güzel bir kitap. o zamanlarda okumuş olmayı isterdim, üzgünüm. ama bazı açılardan da okunması biraz zor özellikle fransız şiirine dair bir şeyler bilmek gerekiyor ya da okurken araştırmak. bu yüzden zorlandığım yerler oldu. ben şiirle çok da ilgili bir insan değilim nihayetinde.

evet şimdilik bu kadar. bundan sonra da challenge yapmam herhalde akjdhsfjlknfkjd ama siz kendi kendinizi motive etmek için yapın güzel oluyor

sevgiler

bir okuma challenge ve çekiliş

kandinsky, black-red, 1928

evet bunu neden daha önce yapmadım bilmem. beş kitaplık on beş gün sürecek bir okuma challenge'ı yapmak istiyorum. challenge'a katılanlardan birine de şu kitaplarımı hediye etmek istiyorum. (bu kitapların hiçbir hasarı yok ama sıfır da değiller yani, ben okudum sonuçta.)

katılmak için bir blogunuz olmasına gerek yok. 30 ağustos pazar günü başlayıp 14 eylül' kadar beş kategoride birer kitap okuyacağız. katılmayı düşünenler bu postun altına neler okuyacağını yazarsa (ya da eğer blogları varsa oraya yazıp buraya link bırakabilirler) güzel olur, böylece katılan kişi sayısı çarpı beş kadar kitabın okunduğunu biliriz ve sonra bu kitapların yorumlarını okuruz. o da şöyle olacak: eylül'ün 12si veya 13'ünde yayınlayacağım yazıya (benim okuduğum kitaplarla ilgili bir yazı olacak) bu kitaplarla ilgili üç cümle -isterseniz daha uzun da olur tabi ki- yazdığınız yorumlarla çekilişe katılmış olacaksınız. tabi ben kitap istemiyorum sadece katılacağım da diyebilirsiniz. 15'inin akşamı da çekiliş sonucunu yine buradan duyuracağım. umarım çokça katılan olur ve keyifli bir okuma süreci geçiririz.

ben kendim için şu beş kategoriyi belirledim. siz de isterseniz bu kategorileri aynen alın ya da biraz değiştirin, bu konuda katı kurallarımız yok. ayrıca okumaya hemen bugün de başlayabilirsiniz tabi.

daha önce okumadığım bir türk yazar

türk yazarlar arasında yenileri keşfetmek her zaman güzel bir deneyim diye düşünüyorum. ben oya baydar'ı ve onun "köpekli çocuklar gecesi" kitabını seçtim. bu kategori için.

güney amerikalı bir yazar

bu kategori için ekvadorlu yazar mauro javier cardenas'ın "devrim, yeniden" kitabını seçtim.

daha önce edebiyatından hiç okumadığım bir ülkeden bir kitap

ben bu kategori için izlanda ve halldor laxness'i seçtim. kitabım "salka valka".

kurgu dışı bir kitap

karar vermesi zor oldu ama sevcan sönmez'in "filmlerle hatırlamak" kitabını seçtim.

uzun süredir elinizde olan ama hala okumadığınız bir kitap

hemen herkesin böyle bir ya da birkaç kitabı vardır bence. belki okumaya korkuyoruzdur belki hevesimiz kaçmıştır. ama şimdi o kitabı okuma zamanı. benim için bu kitap tanpınar'ın yazdığı "yahya kemal" kitabı. 2014'te almışım ya, altı yıl olmuş, altı. o sıralarda yahya kemal'in bütün eserlerini okumuştum bu yüzden bu biyografiyi merak ediyordum. ama sonra zaman geçti, ben ilgimi kaybettim ve okumadım. o yüzden artık bu meşum erteleme işine son vermeliyim.

*** 

evet bu kadar. umarım katılan birileri olur ve eğleniriz. kendinize iyi bakın

bir günüm nasıl geçmiyor

(yirminci yüzyılda yaşayan) francis bacon. 1927. 

marbl - the mechanism of all temporary things

günümün can sıkıntısından nasıl geçmediğine ama aslında bir şekilde geçtiği için ve ben hayatımın en güzel yıllarını bu şekilde harcadığım için üzüldüğüme dair bir yazı. 

sabah uyandığımda güzel bir rüya görüyorduysam uyandığım için canım sıkkın. uykuma geri dönme arzusundayım ama bu imkansız, hissedebiliyorum. babam odaya girer, gözlerimi aralarım sonra geri kaparım. ama babam asla rahat bırakmaz, odamda oyalanır yanıma gelir bir şeyler yapar filan derken tamamen ayılmış olurum ama bir miktar sinirle. annem beni uyandırdığı için babama kızar ama olan olmuştur. kahvaltıyı hazırlayan anneme yardım ederim. belim çok ağrıyorsa yemekten önce birkaç esneme hareketi yaparım çünkü yemekten sonra eğilsem kusacak gibi olurum. mide rahatsızlıkları falan filan. her sabah annem az yediğimi iddia eder ben de aksini ispatlamaya çalışırım. annemle bir şeyler üzerine sohbet ederiz. babam sofrada olup olmadığına dair ipucu verecek bir harekette bulunmaz. sessizce yemeğini yer ve sonra çay içer. yemekten sonra çay içmek onun günlük keyif vaktidir. sonra giyinip işe gider. biz annemle evi biraz toplarız. asgari düzeyde iş yaparız ama öyle detaya inmeyiz. öğretmen olan annem işe başlamasına az kaldığını düşünüp üzülür. ben hala salgının bitmemiş olduğunu düşünüp üzülürüm. sonra bir şeyler okuyup izleriz, ayrı ayrı tabi. ben biraz twitter biraz yutuba bakarım. yeterince gereksiz bilgiyle dolduğuma emin olunca sıkıntıdan patlayarak biraz kitap okurum. sonra mümkün olduğu kadar kısa sürede yemek yaparız. bazen de yapmayız. meyve filan yeriz. sonra biraz daha zaman öldürme ve kitap okuma vakti. bu aralar yeni bir aktivite eklendi, yakında doğacak yeğenime süveter örüyorum. o sıradan akademik seminerler dinliyorum, bu işte çok acemi olduğumdan aşırı yavaş ilerliyorum, günde üç sıra filan örüyorum. akşam da babamla ya da annemle film izliyoruz. bazen de onlar izliyor ben odamda oturuyorum. dün akşam anneme 1984'ün filmini izletip psikolojisini bozdum. nadiren de liseden arkadaşlarımla buluşuyorum, bir parkta oturup dondurma yiyoruz ya da bir yerde kahve içiyoruz. hayatımızdan şikayet ediyoruz ama bir çözüm bulamıyoruz. pandeminin bir an önce bitmesini ummaktan başka çaremiz yok. eğer yazlığa gitmişsek, bu genelde haftasonu oluyor, daha hareketli geçiyor. kuzenlerimle basketbol oynuyorum, denize gidiyoruz, suluboya origami filan yapıyoruz, yeni oyunlar uyduruyoruz. bir ara yay ve ok, bir de hedef tahtası yapıp yarıştık. bazı günler kendimi öyle mutsuz hissediyorum ki hiçbir şey yapamıyorum. o zaman bloga yazayım diyorum. herhangi bir şey. çok başarısız bir yazı olacak bile olsa. sonra işte böyle aklıma geleni yazıyorum.

eğer kendi sıkıntımı sizinkiyle çarpıştırarak sizinkini ikiye katladıysam kusura bakmayın. ben de böyle olsun istemezdim. ama ne yapabilirim? ne yapmalıyız?

birkaç güzel roman

son zamanlarda pek bilinmediğini düşündüğüm çok güzel kitaplar okuduğum için bunları sizinle paylaşmak istedim. hepsi timaş çünkü en son öyle bir alışveriş yapmıştım indirimden dolayı. iyi ki de yapmışım. çok iyi olduğunu düşünmediğim bir kitabı koymadım listeye.

meşa selimoviç - derviş ve ölüm

yıllardır kitapçıda ne zaman görsem okumak isterdim ama acele etmeyişim iyi olmuş. hem tatil vakti tam odaklanarak okumak hem de bu yaşımda okumak iyi geldi. öncelikle kitabın başında yazarın önsözünü okuduğumda biraz canım sıkıldı. çünkü yazarın kardeşi ölüyor ve kitabın ana karakteri mevlevi tekkesi şeyhi ahmet nurettin'in kardeşinin ölümü ve sonrasında yaşadıkları da bunun etkileriyle yazılmış. ancak bir fark var, önsözde yazar devrime duyduğu inançtan bahsediyor, romanda ise bunu ahmet'in dini inancı olarak ele almış. e haliyle okurken de ne zaman ahmet allah'itan dinden bahsetse ben selimoviç'in devrimi kastettiğini mi düşünerek okudum. bu ikisi arasında kurduğu paralelliği anlayabilsem de romandaki bazı noktalar muallakta kaldı gibi hissettim. yine de çok güzeldi, kısmen okuması zor ve hacimli bir eser olmasına rağmen o kadar akıcıydı ki iki günde bitirdim.   

jose eduardo agalusa - unutmanın genel teorisi

angola'dan bir kitap okumak bence başlı başına güzel bir his. ama kitap öyle güzel ki bu olmasa bile olurdu. angola bağımsızlık savaşı başladığı sırada korkudan kendini eve kitleyen bir kadın yirmi sekiz yıl evden hiç çıkmadan yaşıyor. kitap bir yandan onun yalnızlığını yaşam mücadelesini anlatırken diğer yandan hayatı bu kadınla kesişen herkesten de bahsediyor ve bu sırada angola tarihi üzerine de birçok şey öğrenmiş oluyorsunuz. 

olga tokarczuk - sür pulluğunu ölülerin kemikleri üzerinde

nobel alınca hemen ünlü olan olga hanımın bu kitabından uyarlanarak çekilmiş filmi spoor (2017)'u istanbul film festivalinde izleyip çok beğenmiştim. bu kitabı alırken şöyle bir düşündüm ve filmi çok az hatırladığımı fark ettiğim için okuyabilirim dedim. iyi ki de öyle yaptım, ilk defa karşılaştığım bir hikaye gibiydi ve çok etkileyiciydi. ellilerinin sonunda polonyanın dağında yaşayan astrolog diyebileceğimiz çevreci/vegan (ama bu etiketlerin yüzeyselliğinden uzak) bir kadının yaşadığı bölgedeki avcılığa karşı öfkesini anlatıyor.

 

tarjei vesaas - buz sarayı -  kuşlar

vesaas'la buz sarayı kitabıyla tanışmıştım birkaç yıl önce. masalsı bir hikaye anlatmasına rağmen fazlasıyla üzüldüğümü etkilendiğimi hatırlıyorum. ama sanırım kuşlar daha ünlü ve onu daha yakın zamanda okuduğum için mi bilmiyorum daha çok beğendiğimi düşünüyorum. bir abla ve onun birazcık zihinsel olarak farklı olan erkek kardeşinin hayatları, bu kardeşin zihninden aktarılıyor ve ablasını her şeyi olarak gören kardeşcik (neredeyse 40 yaşında bir adam) hayatlarına bir yabancı girmesiyle sarsılıyor. 

claudio morandini - kar köpek ayak - taşlar

dino buzzati'ye benzetildiğini okuyunca hemen morandini ile tanışmam lazım dedim. buzzati en sevdiğim yazarlarda ilk üçe girer. ismini yazdığım iki kitabı da okurken atmosferin içine gömüleceğiniz ve sonra kitabı düşündüğünüzde o hissi yeniden yaşayabileceğini kadar etkili. özellikle taşlar'ın daha çok buzzati-vari bir eser olduğunu düşünüyorum, olağanüstü bir hikaye (taşların canlanması ve her yeri kaplaması) anlatıyor olmasına karşın hikaye bugünde geçiyor ve alabildiğine gerçekmiş gibi anlatılıyor ki kitabı inanılmaz kılan da bu anlatım tekniği. 

mattias faldbakken - garson

ne bir yerde gördüm ne de duydum daha önce ama gerçekten çok beğendim ve hani öyle bir kitap ki zaman geçtikçe daha çok beğendiğimi fark ediyorum kdsjhfkj üst düzey bir restoranda garsonluk yapan bir adamın dilinden sanata, avrupalılığa, çocukluğa, modaya ve daha birçok şeye dair düşüncelerini izlerken bir yandan da restoranda gelişen olayları takip ediyoruz. ilerleyen yıllarda yeniden okumak istediğime eminim. 

siz bu aralar ne okuyorsunuz, ne seviyorsunuz? 

kore müziğini sevmenize neden olacak şarkılar

yine iddialı bir başlık ama farkındaysanız olumsuz bir ima taşıyor. çünkü bugün toplumda (en azından türkiye'de) sadece ergenlerin kore pop müziği dinlediği algısı var. bu yüzden bu müziği dinlemek de "ergence" bir şey. ha ben önyargılarımın esiri değilim, kimin ne söylediğini de umursamam diyorsanız doğru yerdesiniz.

şimdi işin aslına bakarsanız 15 yaşındaki birinin ariana grande fanı olmasıyla bts fanı olması arasında pek bir fark yok. ya da herhangi bir ünlünün fanı olmaktan bahsediyorum çünkü temelde hepsi aynı eğlence endüstrisi içinde benzer işlevler görüyorlar. sadece bir sorun olduğunu düşündüğüm tek nokta, fanlık eyleminin abartılması ki kore popunu toplum nezdinde itici yapan şey de bu. justin bieber'ı ya da one direction'ı itici yapan da buydu. bence, kore popu ya da onunla aynı kefeye koyduğum diğer şeyler sadece sizi eğlendirdiği sürece anlamlıdır. sizi yoracak, üzecek kadar önemsememeniz gereken şeylerdir. aynı zamanda iğrenecek ya da nefret edecek kadar da ciddiye alınmamalıdır.

evet, bugünlerde kimsenin "kore popunu sevmek istiyorum ama nereden başlayacağımı bilmiyorum" dediğini düşünmüyorum fakat ben bir zamanlar bunu dedim. fakat kendi yolumu kendim bulmam gerekti ama size bir güzellik yapacağım ve eğer siz de hazırsanız önyargılarınızdan kurtulacağınızı düşünüyorum. ama tek gerçek müzik klasik müziktir/rocktır/hiphop'tır filan diye düşünüyorsanız bu yazıyı okumaya devam etmek yerine neden böyle düşündüğünüzü yorumlara yazın ve önce bu konuyu tartışalım. 

şimdi, şarkılara gelmeden önce öncelikle düzeltilmesi gereken bir yanlışlık var ki o da bugün kore popu dediğimizde aslında rock, hiphop, trot, edm, r&b, indie gibi bir çok türden bahsediyor olmamız. o yüzden pop ifadesini burada sadece popüler olan müzik olarak algılamak daha doğru olacaktır. kore veya asya eğlence endüstrisi üzerine söylenecek daha çok şey var ama ben daha fazla kafanızı şişirmek istemiyorum. herhangi bir sıralama olmaksızın şarkıları eklemeye başlıyorum.

evet şimdilik bunlar aklıma geldi ya da denk geldim aaa bu da güzeldi dedim ekledim. umarım beğenirsiniz, eğer sizin de tavsiyeleriniz varsa -çünkü özellikle son zamanlarda (son beş yılda) neler çıktı pek bilmiyorum- aşağıya ekleyin dinleyelim. 

burroughs ölmüştü

                                                all saints day II, 1911, wassily kandinsky

ölümünün 23. yıl dönümü sebebiyle beat kuşağının en sevdiğim yazarı w.s.burroughs için biraz müzik dinleyelim. başlık bulmak çok zor olduğu için biraz saçmaladım. az daha dünya yakışıklılar gününüz kutlu olsun yazıyordum. dezoleeyyy. her yöreden türden müzik dinlemeyi sevenlere çok güzel bir site önermek istiyorum: 

http://everynoise.com/engenremap.html 

anasayfada karışık bir şekilde yer alan beş bine yakın türden birine tıklayıp o türde müzik parçaları üretenlerin şarkılarını dinleyebileceğiniz gibi oradan direk spotify profillerine de geçebilirsiniz. 

http://everynoise.com/retromatic.html buradan da mesela yıllara göre istediğiniz türü dinleyebilirsiniz. ben bu sitede saatlerce vakit geçirebilirim, gerçekten çok güzel. e şimdi dönmez mi bir rusça post-punk? 

Буерак (buerak) - Нет любви 

şimdi aniden duygusala bağlamış olacağım sanırım. şuan hemen bu yazıyı kapatıp hayatınıza keyifli bir şekilde devam edebilirsiniz.

insan neden eskiden dinlediği şarkıları dinlediği zaman ağlamak ister ki? ya da bilmiyorum benim içimden ağlamak geliyor.  tuhaf bir şey bu çünkü o zamanlar çok mutlu filan değildim, öyle olsaydım en azından belki artık o kadar mutlu olmadığım için üzüldüğümü düşünürdüm. geçmiş güzel günleri düşünmek hep hüzünlendirmez mi insanı? peki nasıl oluyor da o zamanlara dair deli gibi bir özlem duyabiliyorum, şimdi kendimi çok daha iyi bir konumda görüyorum hem psikolojik hem fiziksel ama yine de tuhaf bir şey var. o zaman dünyayı tanımıyordum derler ya, en azından gerçek dünyayı bilmiyordum. çok farklı bir evrendi, eski şarkıları dinleyince sanki yine o eski bu dünyaya dair bir şey bilmeyen ve bu gerçeklikte yaşamayan ben olmak istiyorum. of, yine aynı ruh haline girdim işte. yaşamak çekmiyor canım. geçen arkadaşlarla konuşuyorduk, güçlü olmak sizin için ne demek diye. biri benim için başarı güç demek dedi, diğeri ideallerim için hiçbir şey yapamamak, bir diğeri kendine yetebilmek. benim içinse güçlü olmak yaşamak isteyebilmek demek. bu isteğe sahip olamadığımda çok bitkin, boş ve güçsüz hissediyorum. ve uyumak istiyorum. o zaman sevmek veya sevilmek bir şeye ifade etmiyor. bir şey bilmek ya da bilmemek. mutlu olmak ya da olmamak. bu yüzden hiçbir şey yapasım gelmiyor çünkü hiçbir şey önemli değil ki. hiçbir şey umurumda değil, zorlasam da umursayamıyorum. şimdi bunları yazarken aklıma geldi, rüyamda delirdiğimi gördüm bu gece. çok tuhaf bir şey, al işte delirdim en sonunda, gibi bir deneyimdi. deli olduğumun farkındaydım ama deli gibi davranmaktan kendimi alamıyordum. delirmek böyle bir şey midir acaba?